درآخرین نمایشگاه استاد درم بخش هفده اثر در ابعاد بزرگ بر اساس تکنیک چاپ سنگی قدیم در معرض دید علاقمندان قرار گرفت. درم بخش در این نمایشگاه با بهره گیری از چاپ های سنگی و با پرداختن به موضوعات اجتماعی که این روزها به نوعی با آنها سروکار داریم تلاش کرده تا آثار تجسمی را خلق کند که ضمن زیبایی و چشم نوازی ذهن مخاطب را به فکر وا دارد؛ موضوعاتی چون قلیان کشیدن، سلفی گرفتن، مسائل خانوادگی، عشق، همسرکشی و اعتیاد. مسائلی که پرداختن به آنها در قالب اثر هنری در بیشتر موارد از ارزش ها و زیبایی هایی اثر هنری می کاهد، اما درم بخش در این مجموعه با تیزهوشی و بهره گیری از امکانات چاپ سنگی آثاری را خلق کرده که ضمن چشم نوازی می توانند به ما تلنگری نیز بزنند و در ضمن بر روی دیوار خانههایمان جا خوش کنند.
در نقاشی «خسته نباشد»، درم بخش به روایت منظوم و عاشقانه شیرین و فرهاد پرداخته است. فرهاد با عشقی که در سر داشته بیستون را برای عشق شیرین کند تا از دل آب جوی شیری روان شود، اما شیرین در پاسخ این همه عشق و شیدایی به گفتن یک خسته نباشید به فرهاد بسنده میکند.
و یا درنقاشی «مشترک مورد نظر پای منتقل است»، شاهد غیاب یار هستیم و معشوقه در تنهایی و خلوت نشسته و یار او حتما جای دیگر پای بساط منقل نشسته است.
«خسته نباشید» عنوان یکی از نقاشی های این مجموعه است که به عنوان نام اصلی نمایشگاه هم انتخاب شده است.
آقای درم بخش در در پاسخ به این سوال که چرا عنوان «خسته نباشید» را برای نمایشگاهتان انتخاب کردهاید؟
در اینجا از برخی از کلمات به اشتباه و در موقیعتی که اصلا ربطی به آن کلمه ندارد استفاده می شود، مثلا من یک صبح زیبا را شروع کرده ام، دوش گرفته ام و پای میز صبحانه نشسته ام و کسی از راه می رسد و یا تلفن می زند و پس از سلام و اصلا به جای سلام می گوید خسته نباشید. این کلمه بار منفی دارد و میان اصطلاحات مرسوم میان مردم کم نیستند از جنس این کلمات.»
در عرصه ملی و بین المللی شما را به عنوان کاریکاتوریست می شناسند، اما در شش ماه اخیر شاهد نمایشگاه های متفاوتی از شما بوده ایم؛ عکس و نقاشی چه شد که تصمیم گرفتید در نمایشگاه اخیرتان برای نخستین بار نقاشی هایتان را در قالب نمایشگاه انفرادی به نمایش بگذارید؟
من نقاشی را خیلی دوست دارم و در تمام این سالها همواره نقاشی میکردم، اما هیچوقت نقاشیهایم را درقالب نمایشگاه به نمایش نگذاشتهام. چون میخواستم خیلی سریع آن چیزی که در ذهنم میگذشت را با مخاطب در میان بگذارم، از این رو نقاشی ظرف مناسبی برای بیان افکار و ایدههایم نبود. چون نمایش یک نقاشی مستلزم برپایی یک نمایشگاه است و برای برپایی یک نمایشگاه حداقل باید یک سال زمان صرف کرد، اما کاریکاتور قابلیت این را دارد که با چند ساعت فاصله زمان از خلق در مطبوعات منتشر شود و به دست مخاطبان برسد. برای همین تصمیم گرفتم کاریکاتور را به صورت حرفهای دنبال کنم. البته در تمام این سالها من نقاشی و طراحی را فراموش نکردهام و در کنار آن پژوهشهای هنری را به شکل حرفهای دنبال کردهام و دستی هم در سینما، مجسمه سازی، عکاسی و این اواخر گرافیک دارم. البته پیش از این نمایشگاه طراحی برپا کرده ام و در طراحی ها اتفاقا به نقاشی نزدیک شده ام و برای نخستین بار پس از سال ها یکی از نقاشی هایم را که در سه لته خلق شده بود در حراج تهران ارائه کردم و نمایشگاه «خسته نباشید» نخستین نماشگاه نقاشی من در ایران محسوب می شود و بزودی مجموعه های دیگری از نقاشی هایم در اروپا در معرض دید علاقمندان قرار خواهد گرفت.
در نقاشی هایتان نیز نگاه انتقادی و طنز یک کاریکاتوریست به چشم می خورد، دلیل این موضوع را ناشی از چه مواردی می بینید؟
در نقاشیهایم همواره طنزی لطیف و محترمانه به چشم میخورد و بیشک وجه اشتراک این آثار هم در نوع تفکر من است. در نقاشیها همواره تلاش کردهام که نقبی به طنز و شوخی بزنم و در ضمن به مسائل سیاسی و اجتماعی هم بپردازم و در این مجموعه نیز که مروری بر چاپ های سنگی دوره قاجاریه مجسوب می شود، با نگاه طنز تلاش کرده ام که برخی از رفتارهای اجتماعی مردم ایران را به نمایش بگذارم تا فرصتی برای نقد و گفتگو درباره آنها فراهم شود.
چرا برای خلق مجموعه اخیرتان به سراغ چاپ سنگی رفتید؟
من اصولا هنرهای ایرانی را دوست دارم و چاپ سنگی در دوره قاجار از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و با این که چاپ سنگی در هند و برخی دیگر از کشورها رواج داشته اما چاپ سنگی ایرانی بسیار زیبا و دکوراتیو است و من در تمام این سال ها همواره به چاپ های سنگی علاقه داشته ام و تا جایی که امکان داشته چاپ سنگی گردآوری کرده ام. چاپ سنگی همواره در کتاب آرایی استفاده و در ابعاد کوچک خلق شده اند و گذر زمان موجب شده که بسیاری از چاپ های سنگی دچار خدشه و آسیب شوند. من در این مجموعه ضمن اینکه این چاپ های سنگی ها را بر روی بوم کشیده ام، آنها را بازسازی نیز کرده ام و با نگاهی انتقادی که در من سراغ دارید تلاش کرده ام نقبی هم به موضوعات اجتماعی روز بزنم و برخورد دیگرگونه ای با چاپ سنگی کنم.
در این مجموعه نیز من به چاپ سنگی های «علی قلی خویی» که یکی از بزرگترین تصویرگران ایران در دوره قاجار است، توجه داشته ام. از او باید به عنوان پدر چاپ سنگی ایران یاد کنم، اما متاسفانه در ایران کمتر او را می شناسند.
شما نخستین کاریکاتوریست هستید که کلام و متن را از کاریکاتور جدا کردید و تنها به کشیدن خود کاریکاتور بسنده کردید، اما در نقاشی هایتان از کلام استفاده کرده اید چرا؟
این کار من چند دلیل داشت، در چاپ سنگی همواره شاهد استفاده از خط هستیم و خطوط و نوشته هایی که در چاپ های سنگی به کار رفته اند بسیار زیبا هستند و خط فارسی از زیباترین خطوط جهان به شمار می رود. در این مجموعه نیز خط هم به جنبه زیبایی کار کمک می کند و هم مخاطب را در موقیعت جدیدی از برخورد با یک سوژه قرار می دهد.
با توجه به این که شما هنرمند بسیار پرکاری هستید و در هر نمایشگاه شاهد به بار نشستن یکی از ایده های شما هستیم؛ آیا نمایشگاه دیگری از چاپهای سنگی برپا خواهید کرد؟
من همواره مشغول کار کردن هستم و ایده های متعددی برای ارائه در قالب نمایشگاه دارم اما همان گونه که می دانید برپایی هر نمایشگاه زمان و هزینه زیادی می خواهد، از این رو در هر نمایشگاه تنها تعدادی از ایده هایم را به نمایش می گذارم. مثلا مجموعه چاپ سنگی ها شاهد ۱۵۰ ایده است که هر یک قابل ارائه شدن در قالب یک اثر هنری را دارد، اما من تاکنون تنها ۱۷ اثر از این مجموعه را کار کرده ام و اثری دیگر از این مجموعه بزودی در نمایشگاهی گروهی و در خارج از کشور به نمایش گذاشته خواهد شد و باقی ۱۵۰ ایده ام را نیز در قالب کتابی ارائه خواهم داد.
درباره نمایشگاهی که این روزها از آثارتان در آمریکا برپا شده و نمایشگاه پیش رویتان توضیح دهید؟
در حال حاضر نمایشگاه مروری از آثاری که در ۵۸ سال اخیر خلق کرده ام در گالری شیرین شعبه نیوبورک آمریکا برپاست و در نمایشگاه ۶۰ کاریکاتور و نقاشی در معرض دید علاقمندان قرار گرفته که اتفاقا با استقبال نیز مواجه شده است. همچنین در نمایشگاه گروهی تابلوهای کوچک آریا ۲۰ کاریکاتور از مجموعه دلقک های من در معرض دید علاقمندان قرار خواهد گرفت و بزودی نمایشگاه طراحی جواهرات و مجسمه من هم برپا خواهد شد. همچنین دو کتاب «پانتومیم روی کاغذ» و «داستانهای دیدنی» نیز منتشر خواهند شد.
کامبیز درم بخش نامی آشنا برای فرهنگ و هنر ایران است، نیاز به معرفی ندارد. او در خردادماه سال ۱۳۲۱ در شیراز به دنیا آمد و در حال حاضر از پیشکسوتان هنر کاریکاتور در ایران به شمار میرود. درم بخش از ۱۵ سالگی همکاری خود را با نشریات ایرانی از جمله «توفیق» شروع کرد و با دیگر مطبوعات ایرانی و خارجی همچون نیویورک تایمز، اشپیگل، نبل اشپالتر و… کارش را ادامه داد.
درم بخش در مطبوعات داخلی و خارجی حضوری ۵۸ ساله دارد. این هنرمند صاحب سبک، تاکنون بیش از ۴۰ نمایشگاه انفرادی در داخل و خارج از کشور برگزار کرده و تنها درنیمه نخست سال جاری شش نمایشگاه انفرادی از آثار او در ایران، فرانسه و آمریکا برپا شده است و در روزهای جاری آثار او به صورت همزمان در دو نمایشگاه متفاوت در ایران و آمریکا در معرض دید علاقمندان قرار گرفته است و بزودی نمایشگاه دیگری از آثار او نیز در فرانسه برپا خواهد شد.
درم بخش برنده جایزه اول بزرگترین و معتبرترین مسابقات بینالمللی کاریکاتور در کشورهای ژاپن، آلمان، ایتالیا، سوئیس، بلژیک، ترکیه، برزیل، یوگسلاوی و چندین جایزه بینالمللی جنبی دیگر نیز بوده و در چند نمایشگاه بزرگ بینالمللی کاریکاتور هم به عنوان داور مدعو حضور داشته است.
بسیاری از آثار این هنرمند به موزههای معتبر دنیا راه پیدا کرده اند و کتابهای متعددی در زمینه تصویرسازی و کاریکاتور تاکنون از او چاپ و منتشر شدهاست. درمبخش فعالیتهایی در زمینه تبلیغات (طراحی روی جلد کتاب)٬ تصویرگری کتاب کودک٬ پوستر٬ فیلم کوتاه٬ کارت پستال٬ تقویم و مشابه آنها را دارد و از سال ۱۳۸۶ به بعد وارد عرصه انیمیشنسازی نیز شده است. او در این زمینه همراه با پسرش رامین، فعال است و نتیجه این همکاری، ساخت چندین فیلم انیمیشن کوتاه از جمله مجموعه «دلقکها» است.
همچنین فیلم مستندی درباره فعالیت های کامبیز درمبخش توسط جواد آتشباری ساخته شده است که این فیلم طی مراسمی خاص اکران خواهد شد.