اثر اسماعیل بابایی / جابجایی دندانها با صفحات کتاب
آموزش، يعني انتقال مهارت از يك «پيشرفته» به يك «مبتدي». طبيعي است كه اين انتقال به سادگي صورت پذير نخواهد بود. آموزش كارتون به اندازه آموزش نقاشي پرزحمت و مشكل آفرين است.
كارتون كاملا عوام پسند است به گونه اي كه از ذوق عامه مردم برخوردار است. اين صفت جامع ترين و دموكراتيك ترين شكل هنرهاي تجسمي در جوامع كنوني است. كارتون تنها از عناصر اغراق موضوع از شكل اصلي، مبالغه و بزرگ نمايي استفاده نمي كند. بلكه از كليه تضادها و عدم تجانس ها موجود نيز بهره مي گيرد.
در دنياي بسيار گسترده كارتون، امكان وقوع هر پيشامدي وجود دارد. در اين دنيا همه چيز را مي توان معكوس و حتي موقعيت علت و معلول را نيز جابجا كرد. البته بايد توجه داشت كه اين تغيير و دگرگوني نه تنها در كارتون بلكه در بسياري از پديده هاي ديگر نيز مي توان امكان پذير باشد.
مارك تواين در داستان شاهزاد و گدا، جاي اين دو را با همديگر عوض مي كند. بدين ترتيب، طرح داستان زيبا و گيراي شاهزاده و گدا در حيطه تصورات نويسنده آن پيريزي ميشود. همچنين "هاو" مخترع چرخ خياطي، جاي چشمه سوزن را عوض ميكند و آن را از انتهاي سوزن به نوك آن منتقل مي كند و بدين گونه اساس چرخ خياطي را طرح ريزي مي كند.
بدیهی است که جابجایی دو پدیده، به دلیل بی سابقه بودن شان می تواند موجب بروز احساسات خاصی از سوی بیننده شود.
جابجايي هاي مورد نظر در كارتون به شكل ديگري صورت مي پذيرد. طبيعتا در كارتون، عرصه گسترده تري را در اختيار داريم كه توان مانور را به ما مي بخشد. ما روش دستيابي به ايده هاي نو را «تكنيك تفكر معكوس» مي ناميم. اين تكنيك، يكي از رايج ترين شيوه هايي است كه اغلب كارتونيست ها جهت خلق ايده هاي بكر از آن بهره گرفته اند. با كمي تامل، هر جوينده مشتاق نيز به مدد همين تكنيك مي تواند به ايده هاي نويني دست يابد.
اينك با مراجعه به چند كارتون، روند شكل گيري يك موضوع با استفاده از تكنيك تفكر معكوس مورد بررسي قرار مي گيرد تا با شيوه به كارگيري اين تكنيك، آشنا شويد.
اثر جیتت کاستانا / جابجایی نان و کتاب
اثر هالیت کورتولموز / جابجایی کتاب با وسیله موسیقی
