سایت هنر مقاومت /اختصاصی:
در طول تاریخ جهان کارتونیست ها همواره در معرض مخالفت و توقیف قرار گرفته و حتی به زندان افتاده اند ،مورد آزار قرار گرفته و حتی کشته شده اند .در اینجا قصدداریم داستانهایی را در اینباره نقل کنیم که فقط تعدادی از صدها جریانی است که برای طراحان و کارتونیست های جهان پیش آمده است و آنها چگونه در مقابل این مشکلات و مصایب ایستادگی کرده اند.اجازه دهید از زمانی شروع کنیم که کارتون ها فقط مطالب طنز آمیز و خنده دار را نشان می دادند اما در عین حال تاثیر گذارترین سلاح برای بیان و مقابله و جنگ باقدرت های استبدادی زندگی ما است .کارتونیست ها افراد قدرتمندی بوده و هستند و در زمان حال از هر زمانی قدرتمند تر شده اند اما این قدرت باید عاقلانه استفاده شود .
کاریکاتور لویی فیلیپ پادشاه فرانسه از انوره دومیه
داستان اول اونوره دومیه وچارلزفیلیپون
دومیه(1808تا-1879) از سال 1831 با طراحی هایی که با نام "غول"مشهور شدند که البته مردم زیادی موفق نشدند آنرا ببینند .این کاریکاتوری از لوئی فیلیپ پادشاه فرانسه بود که در حال خوردن کیسه های پول بود که توسط خدمتکاران کوچک آورده میشدند .
پادشاه بسیارثروتمند بود بدین دلیل که سالی 18 میلیون فرانک درآمد داشت که اغلب آن از طریق مالیات و درآمدی که از فقیران گرفته میشد به دست می آورد .کاریکاتور طنز دومیه قرار بود در نشریات چاپ شود اما مقامات دولتی جلوی آنرا گرفتند .
مشکلات مشترک
دومیه تنها کارتونیستی نبود که با این مشکل مواجه شد .سردبیر مجله چارلز فیلیپون (1800-1861)نیز به جرم توهین به شاه متهم شد که کاریکاتور شاه فیلیپ را که به شکل گلابی بود چاپ کرده است .مقاله ایی در مجله طنز درباره تصمیم قانونی سانسور کاریکاتور "غول"چاپ شد که دومیه را مجبور به این کار کرده بود .فیلیپون و برادر زنش گابریل اوبرت نیز محاکمه شدند .
کاریکاتور لویی فیلیپ پادشاه فرانسه از فیلیپون
محاکمه
در دادگاه فیلیپون برای سری کاریکاتورهایش که صورت شاه فیلیپ را به مرور تبدیل به گلابی می کرد محکوم شد .او در دادگاه گفت :"این گلابی شباهتی به گلابی های بورگاندی ندارد بلکه به گلابی درختهای دیگری شبیه است ."این کاریکاتور به سرعت در خیابانهای شهر پخش شد و گلابی تبدیل به سمبل خنده آن زمان شد (که می توان آنرا سمبل تاثیر گذاری فیلیپون نام داد)اما فیلیپون به شش ماه زندان و پرداخت جریمه 500 فرانکی متهم شد .فیلیپون و دومیر پس از مدتی شروع به کار در مجله لوشاریواری کردند و بسیار موفق شدند .
کاریکاتور تویید اثر توماس نست
داستان دوم - داستان توماس نست
در اواخر دهه 1860 ویلیام باس توئید قدرت زیادی در دولت نیویورک سیتی داشت و این کار سود بسیاری برای او و اطرافیانش داشت .تاثیر توئید دهها سال برتامانی هال به جامعه سیاسی و سیاست مداران نیویورک و به قانون گذاران ایالتی رسید .کینه جویی توئید به کارتونیست توماس نست (1840-1902) رسید بدین دلیل که کارتونی از او بر علیه توئید در هفته نامه هارپر چاپ شده بود .
نست که مهاجری آلمانی بود کاریکاتور توئید را به شکل آدم کشی ورم کرده با سری به شکل کیف پول کشیده بود .در تصویر دیگر گروهی از دوستانش را به شکل لاشخورهایی که منتظر طوفان بودند نشان داده بود .کارتون های نست به خصوص روی مهاجران ایرلندی که مخالف قدرت توئید بودند تاثیر زیادی گذاشت .توئید که از ماجرا باخبر شد گفت :"باید جلوی این کاریکاتور لعنتی را بگیریم .نمی توانم تحمل کنم مطلبی مخالف من باشد .طرفداران انتخاباتی من شاید خواندن بلد نباشند اما می توانند تصاویررا به راحتی ببینند ."
توئید به نست پیشنهاد 100 هزار دلار داد هدیه ای که نست می توانست با آن به اروپا برود و به تحصیلاتش ادامه دهد .اما نست تقاضای 500 هزار دلار کرد (حدود 9 میلیون دلار کنونی)و این کاریکاتور باعث شد توئید در انتخابات سال1871 با شکست مواجه شود .
توئید پس از شکست در سال 1875 در اسپانیا دستگیر شد در حالی که مقامات دولتی برای دستگیر کردن او از کاریکاتوری که نست ازاو کشیده بود استفاده کرده بودند .پس از آنکه کاریکاتور توئید یکی از مشهور ترین آثار نست قبل از فرستادن آن به سانتاکوروز شد و حتی امروز نیز یکی از آثار مشهور و تاثیر گذار به حساب می آید .
کاریکاتوری از ناجی ال علی با امضای مشهورش"حنظله"
ناجی سلیم ال علی
ناجی سلیم ال علی (1938-1987) زمانی یکی از مشهور ترین کارتونیست های فلسطینی در جهان بود .او کارتون های انتقادی درباره اشغال فلسطین به دست اسرائیل می کشید و از رهبران فلسطینی و اسرائیلی کاریکاتور میکشید .او کارتون هایی برای روزنامه های کویت کشید و توسط پلیس آنجا دستگیر شد و آثارش سانسور شدند .پس از اینکه او را از کویت تبعید کردند به لندن نقل مکان کرد .در سال 1979 به عنوان رهبر گروه کارتونیست های عرب انتخاب شد .
مشهور ترین کارتون او "حنظله"یکی از آثار بیان گر مردم فلسطین است که پسری ده ساله را نشان میدهد که پابرهنه است و لباسهایی پاره بر تن دارد .کارتون های حنظله از سال 1973 شروع شدند که نشان دهنده مشکلات فلسطینیان بود .تصویر حنظله اخیرا به عنوان یک نماد در ایران برای تندیس مسابقه استفاده شده است .
ال علی در 22 جولای 1987 از دفتر روزنامه کویتی "ال کاباسون"در لندن خارج شد که توسط فردی مورد اصابت گلوله قرار گرفت و پس از پنج روز از دنیا رفت .دو فرد در این جریان دستگیر شدند که اعتراف کردند در قتل یاسر عرفات رهبر انجمن آزاد فلسطینیان نیز شرکت داشتند و برای موساد گروه اطلاعاتی اسرائیل کار میکردند
.پس از مرگش چندین کتاب از او چاپ شد و داستان زندگیش در سال 1992 با بازی هنرمند مصری نورال شریف ساخته شد .
منبع
