تیران کارتون:
مصاحبه روزنامه صنعت 94 با شهرام شیرزادی
شهرام شیرزادی»، کارشناسی کارگردان سینمایی در دانشکده صدا و سیما، کارگردان و کاریکاتوریست و کارشناس انیمیشن و همچنین عضو انجمن فیلمسازان انیمیشن ایران به بررسی وضعیت انیمیشن ایران می پردازد.
تخصیص بودجه، مساوی با اشتغالزایی و رشد انیمیشن
شاید در بسیاری از موارد هنگامی که تلویزیون روشن است و در حال تماشای یک تیزر تبلیغاتی یا یک انیمیشن هستید به این نکته توجه نمی‌کنید که برای ساخت آن چه هزینه‌ها و چه زحمتی کشیده شده است، از آن مهم‌تر تاثیر فراوان و پرنفوذی است که می‌تواند داشته باشد. شهرام شیرزادی که انیماتور و از طراحان شخصیت‌های انیمیشن است درباره اوضاع انیمیشن ایران گفت: یکی از معضلات امروز انیمیشن در ایران نبود مدیریت صحیح است و به‌هم‌ریختگی امروز انیمیشن در ایران حاصل همین جریان است. مدیریت این حوزه به‌طور حتم باید به شکل تخصصی و با شناخت کافی نسبت به انیمیشن باشد. البته خوشبختانه مدیریت جدید مجموعه «صبا» درحال ایجاد چند پروژه جدید و البته کوتاه هستند و از پیشنهادهای تازه استقبال می‌کنند. به همین سبب باید در طراحی شخصیت کار تازه‌ای انجام شود. مشکل بعدی هم کمبود یا نبود بودجه است؛ خیلی از همکاران من و انیماتورها به دلیل همین کمبود بودجه بیکار هستند یا با تغییر شغل از این حوزه به کارهای اداری و دفتری روی آورده‌اند. چرا باید کسی که در این رشته به شکل تخصصی به تحصیل پرداخته و با مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد فارغ‌التحصیل شده است، بیکار باشد یا به کارهای غیرتخصصی بپردازد در صورتی که ایجاد زمینه شغلی برای این افراد تنها با تخصیص بودجه و تشکیل پروژه‌های جدید امکانپذیر است و نسبت به مشاغل دیگر به زیرساخت‌های صنعتی و سخت‌افزاری فراوانی احتیاج ندارد، هرچند اگر از نظر سخت‌افزاری و تجهیزات وضعیت بهتر باشد بازدهی بیشتری خواهیم داشت.
شیرزادی در پاسخ به پرسش خبرنگار صنعت مبنی بر اینکه؛ اگر بودجه کافی اختصاص یابد و با مدیریتی هدفمند پروژه‌های جدید کلید بخورد، آیا بهره و بازخورد اقتصادی مد نظر وجود خواهد داشت، این گونه جواب داد: بدون شک همین‌طور خواهد بود. در صورتی که دولت حمایت کند و بودجه کافی در اختیار قرار بگیرد و اگر کارهای انیمیشن با اندیشه و با هدف ساخته شوند، گروه سازنده هم در شرایطی باشد که مدیریت پاسخگوی نیازهای مادی و معنوی آنها باشد به طور حتم بازده اقتصادی خوبی از کارهای ساخته شده حاصل خواهد شد، اما متاسفانه هنوز چنین شرایطی ایجاد نشده است.
۲بعدی یا ۳بعدی؟
شیرزادی درباره اینکه روش‌های رایج ساخت انیمیشن در ایران پاسخگوی نیاز بازار هستند، گفت: البته ۲بعدی یا ۳بعدی یا «کات اوت» بودن اثر از نظر جذب مخاطب تفاوت چندانی نمی‌کند، در بیشتر موارد هر کدام به اندازه کافی موفق خواهد بود و هر یک مخاطب خود را دارد به شرط اینکه با برنامه، داستان و کیفیت خوب ساخته شود. امروز در ایران تکنیک‌های ۳بعدی پیشرفت خوبی داشته و از نظر کیفی حتی با آثار کشورهای دیگر قابل رقابت و حتی بهتر است. تکنیک ۲بعدی به دلیل هزینه بالا و زمان‌بر بودن کمتر جاافتاده و عقب‌تر است، البته باید اضافه کنم که به تازگی روش‌های تلفیقی مثل ۲بعدی کامپیوتری رواج یافته و بازار خوبی پیدا کرده که بیشتر ویژه ساخت سریال و انیمیشن‌های کوتاه است و در عین اینکه نرمی و شکل انیمیشن ۲بعدی را دارد جزییات، سایه‌ها و حس ۳بعدی را القا می‌کند و این روش هم در ایران پیشرفت خوب و قابل‌توجهی داشته است که در صورت سرمایه‌گذاری بازده بسیار مطلوبی خواهد داشت.
رقابت با استودیوهای بزرگ انیمیشن جهان
شیرزادی، طراح شخصیت انیمیشن «خداوند لک لک‌ها را دوست دارد» درباره بودجه مورد نیاز برای ساخت یک انیمیشن افزود: امروز هزینه ساخت یک انیمیشن به شکل تقریبی نزدیک به دقیقه‌ای ۲میلیون تومان به بالا محاسبه می‌شود، به عنوان مثال یک اثر ۱۰ دقیقه‌ای با هزینه‌ای نزدیک به ۲۰ میلیون تومان تمام می‌شود و البته به پرکار و کم‌کار بودن آن نیز بستگی دارد که هزینه آن به همان مقیاس کمتر و بیشتر می‌شود. وی در پایان صحبت‌هایش در اظهارنظری گفت: اگر بودجه لازم از طرف سازمان صدا و سیمای کشورمان به این حوزه تخصیص داده شود و حمایت‌های مورد نظر انجام شود، انمیشن ایران توان این را دارد که در بازار رقابت با استودیوهای بزرگ جهان قرار بگیرد و حتی در بازار جهانی هم سهم خوبی از گردش مالی انیمیشن را به ایران اختصاص دهد. ما طراحان بسیار برجسته‌ای در کشور داریم اما متاسفانه قدر آنها شناخته نمی‌شود.
سخن پایانی...
پیشرفت انیمیشن در عین اینکه می‌تواند پیشرفت بسیار خوبی در اقتصاد هنر و حضور در بازارهای جهانی آن، برای کشورمان ایجاد کند، از چند بعد دیگر هم بهره‌های درخور توجهی ایجاد می‌کند. یکی معرفی و گسترش فرهنگی و هنری ایران در سطح بین‌المللی است و با توجه به اینکه قشر وسیعی از مخاطب آن کودک و نوجوان هستند تاثیر آن در آینده بسیار عمیق‌تر و با بازخورد بیشتری همراه خواهد بود و دیگر اینکه پیشرفت انیمیشن به عنوان یک هنر ـ صنعت مادر، زمینه رشد هنرها و صنایع دیگری همچون بازی‌های رایانه‌ای، نقاشی، کاریکاتور، تصویرسازی و بسیاری هنرهای وابسته دیگر را فراهم می‌کند. برای توسعه و سرمایه‌گذاری در یک حوزه از سوی دولت یا حتی از طرف بخش خصوصی، چه تعداد مزیت اقتصادی و محاسن فرهنگی لازم است تا این تحرک ایجاد شود؟
